Blog

Tak jak już pisałam, to, że wierzyciel nie chce od dłużnika pieniędzy lub dłużnik nie może wierzycielowi zapłacić z innych przyczyn leżących po stronie tego ostatniego, wcale nie musi być dla dłużnika dobrą wiadomością. W żaden sposób nie powoduje to bowiem wygaśnięcia zobowiązania, wręcz przeciwnie – wciąż musimy spłacić dług, a ponadto może się okazać, że jesteśmy w zwłoce i musimy zapłacić odsetki.

Aby nie ponosić negatywnych konsekwencji opóźnienia, które przecież nie wynika z winy dłużnika, powinien się on zastanowić nad złożeniem swojego świadczenia do depozytu sądowego. Do tego muszą być jednak spełnione pewne warunki określone w kodeksie cywilnym. Jakie to warunki?

Zgodnie z art. 467 k.c., dłużnik może złożyć przedmiot świadczenia do depozytu sądowego:

1)      jeżeli wskutek okoliczności, za które nie ponosi odpowiedzialności, nie wie, kto jest wierzycielem, albo nie zna miejsca zamieszkania lub siedziby wierzyciela (na przykład wierzyciel zmarł, a jego spadkobiercy są nieznani, wierzyciel wyjechał za granicę czy zaginął);

2)      jeżeli wierzyciel nie ma pełnej zdolności do czynności prawnych ani przedstawiciela uprawnionego do przyjęcia świadczenia (przykładowo, wierzyciel został ubezwłasnowolniony całkowicie, a nie wyznaczono mu jeszcze opiekuna);

3)      jeżeli powstał spór, kto jest wierzycielem (na przykład kilka osób upiera się, że zapłata należy się tylko jednej z nich);

4)      jeżeli z powodu innych okoliczności dotyczących osoby wierzyciela świadczenie nie może być spełnione (na przykład, wierzyciel odmawia przyjęcia zapłaty, „bo nie”, choć to akurat wydaje się mało prawdopodobne),

a także z innych przyczyn określonych w ustawie, na przykład, gdy wierzyciel odmawia wystawienia pokwitowania zapłaty (o pokwitowaniu pisałam tutaj i tutaj)

O złożeniu przedmiotu świadczenia do depozytu sądowego dłużnik powinien niezwłocznie zawiadomić wierzyciela na piśmie (najlepiej listem poleconym, a jeszcze lepiej „za potwierdzeniem odbioru”), chyba że zawiadomienie napotyka trudne do przezwyciężenia przeszkody, na przykład takie jak powyżej – nie wiadomo gdzie lub kim jest wierzyciel.

Aby móc wpłacić pieniądze do depozytu sądowego, należy złożyć wniosek do sądu rejonowego w miejscowości, w której miała nastąpić zapłata (art. 692 k.c).

Kodeks postępowania cywilnego (art. 693 k.p.c.) wymaga, żeby we wniosku tym zawrzeć następujące informacje:

1)      określić zobowiązanie, przy wykonaniu którego składa się przedmiot, czyli wyjaśnić, dlaczego w ogóle wierzycielowi musimy coś zapłacić;

2)      przytoczyć okoliczności uzasadniające złożenie, czyli opisać, dlaczego nie możemy wierzycielowi zapłacić;

3)      dokładnie oznaczyć przedmiot, który ma być złożony (w wypadku pieniędzy nie jest to zbyt problematyczne – wystarczy wpisać kwotę i walutę);

4)      wskazać osobę, której przedmiot ma być wydany (czyli wierzyciela), oraz ewentualnie warunki, pod którymi wydanie ma nastąpić.

Zasadniczo złożenie przedmiotu świadczenia do depozytu sądowego może być dokonane dopiero po uzyskaniu zezwolenia sądu.  Jeżeli jednak przedmiotem świadczenia są pieniądze polskie, dłużnik może złożyć (wpłacić w kasie lub przelewem) pieniądze równocześnie ze zgłoszeniem wniosku o zezwolenie na złożenie do depozytu.

Jeżeli dłużnik jest zobowiązany do świadczeń powtarzających się (czy na przykład musi co miesiąc opłacać czynsz najmu lokalu), sąd może zezwolić dłużnikowi na składanie w przyszłości do depozytu dalszych świadczeń, gdy już nadejdzie czas ich zapłaty (art. 693⁵ § 1 k.c.). Dzięki temu wniosku o zezwolenie nie będzie trzeba składać co miesiąc.

Co ważne, po przyjęciu depozytu sąd wyda dłużnikowi pokwitowanie, dzięki czemu nawet jeśli po jakimś czasie zgłosi się do niego odnaleziony wierzyciel, dłużnik nie będzie musiał ponownie uiszczać złożonej do depozytu należności.

Obecnie opłata sądowa za wniosek o złożenie do depozytu sądowego wynosi  100 zł. (art. 67 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych).

Dużo, cennych informacji, prawda? Jeśli chcesz być na bieżąco z nowymi wpisami na blogu, zapisz się do biuletynu informacyjnego (po prawej stronie ekranu).

Pozdrawiam,

AKN