Kara umowna to doskonałe narzędzie zabezpieczania interesu strony, która sama płaci pieniądze, a w zamian ma otrzymać coś niepieniężnego – produkt, usługę… Uwielbiam kary umowne. Zastrzegam je, gdzie tylko mogę.
Stale jednak – w projektach umów, które dostaję od klientów do analizy, oraz niestety w już podpisanych umowach – natrafiam na kilka podstawowych błędów dotyczących kary umownej.
Dziś postanowiłam zebrać je w krótkim zestawieniu.
Błąd nr 1 – brak kary umownej
Strony umowy wcale nie zastrzegają kary umownej. Czy ten błąd w ogóle wymaga komentarza?
Błąd nr 2 – kara umowna za niezapłacenie należności
Jak już wspomniałam wyżej, karę umowną można zastrzec na wypadek niewykonania lub nienależytego wykonania świadczenia NIEPIENIĘŻNEGO, czyli gdy ktoś miał coś przewieźć, uszyć, napisać, dostarczyć, itd.
Błędne jest zatem postanowienie, zgodnie z którym „kupujący zapłaci sprzedającemu karę umowną w kwocie ….. zł. w przypadku opóźnienia w zapłacie ceny o co najmniej trzy dni”.
Cena to świadczenie pieniężne – możesz żądać odsetek za opóźnienie, a nie kary umownej.
Błąd nr 3 – zbyt wysoka kara umowna
Zdarza się, że wysokość kary umownej jest tak wyśrubowana, że aż absurdalna w stosunku do wartości świadczenia. Jeśli jako strona umowy byłeś aż tak zapobiegliwy, musisz się liczyć z tym, że sąd rozpoznający Twoją sprawę może karę umowną miarkować, czyli obniżyć, na wniosek zobowiązanego do jej zapłaty.
Kara umowna „z kosmosu” – może nie przejść.
Błąd nr 4 – brak możliwości podwyższenia kary umownej
Karę umowną nazywa się „zryczałtowanym odszkodowaniem”.
Dlatego jeśli strony w umowie zastrzegły karę umowną w określonej wysokości, to nawet jeśli rzeczywista szkoda okazała się znacznie wyższa, uprawniona strona więcej nie dostanie – tylko zastrzeżoną w umowie kwotę.
Chyba że… w umowie wprost dopuszczono taką możliwość. Wielkim błędem jest niekorzystanie z tej opcji.
Błąd nr 5 – nieprecyzyjnie określona kara umowna
Nieprecyzyjne zastrzeganie, za co kara się należy lub jakiej ma być wysokości, to niestety częsty błąd. Nie popełniaj go, lecz precyzyjnie określ, kiedy należy uznać świadczenie za niespełnione (po terminie, w zbyt małej ilości, nieposiadające określonych cech, itp.).
No i po prostu napisz, ile się wtedy należy pieniędzy, a nie – stosuj stu odesłań do innych odesłań… Czasami nawet powołanie się na określony procent wynagrodzenia jest tak sformułowane, że nie wiadomo, o którą wartość chodzi.
To tyle w temacie kary umownej.
Jeśli chcesz, abym przeanalizowała projekt umowy, którą masz zawrzeć albo którą już podpisałeś, napisz do mnie na lub umów się na konsultację online.
Pozdrawiam,
AKN
